خواص گیاه کینوا

خواص گیاه کینوا برای سلامتی بدن 

«کینوا» (Quinoa) گیاهی با دانه‌های خوراکی است که در کشورهای غربی مصرف آن به عنوان جایگزین سالم‌تر غلاتی از جمله گندم محبوبیت زیادی پیدا کرده. در سال‌های اخیر استفاده از کینوا در ایران هم رایج شده است. آگاهی از فواید کینوا و مصرف خوراکی این گیاه قدمت بسیار زیادی دارد. این گیاه اکنون برای مصارف تجاری در مناطقی مانند آمریکای جنوبی به میزان زیاد کشت می‌شود.

کینوا با نام علمی Chenopodium quinoa که به خاویار گیاهی هم شهرت پیدا کرده به غلات شبیه است، ولی در واقع مانند اسفناج به خانواده «تاج‌خروسیان» (Amaranthaceae) تعلق دارد. قسمت مورد مصرف این گیاه شکل دانه‌ای دارد و پخت آن هم مانند غلات صورت می‌گیرد. در این مطلب شما را با خواص کینوا بیشتر آشنا می‌کنیم.

گیاه کینوا چیست

این گیاه بومی کشورهای آمریکای جنوبی مانند بولیوی، شیلی و پرو است و به دلیل مواد مغذی زیادی که دارد اهمیت بسیاری در میان مردم پیدا کرده است.

پروتئین، منیزیم، فیبر، پتاسیم، آهن، کلسیم، فسفر، ویتامین‌های گروه ب، ویتامین ای و آنتی اکسیدان‌ها از جمله موادی هستند که به وفور در دانه‌های این گیاه وجود دارند. کینوا یکی از معدود گیاهان خوراکی است که همه ۹ آمینو اسید ضروری بدن را دارد.

برای تهیه کینوا رنگی کلیک کنید. 

سه نوع اصلی کینوا وجود دارد

کینوای سفید

کینوای قرمز

کینوای سیاه

کینوا سفید، قرمز و سیاه چه تفاوتی با هم دارند

کینوا سفید که کمی به زرد متمایل است را به نام کینوا طلایی هم می‌شناسند.

این دانه‌ها ظریف‌تر و سبک‌تر از بقیه رنگ‌ها هستند و بعد از پخت نرم‌تر می‌شوند.

کینوا قرمز بعد از پخت به رنگ قهوه‌ای دیده می‌شود و کمی شیرین‌تر است.

این دانه‌های قرمز که بعد از پخت بافت خود را بیشتر حفظ می‌کند، برای تهیه سالاد مناسب‌تر هستند.

کینوا سیاه هم از دانه‌های سفید شیرین‌تر است و بعد از پخت هم به همین رنگ دیده می‌شود.

خواص کینوا

یک پیمانه کینوا ۲۲ کالری، ۳۹ گرم کربوهیدرات، ۴ گرم اسید چرب و مقدار کمی هم اسید چرب امگا ۳ دارد. به طور دقیق‌تر یک پیمانه کینوا حاوی مواد مغذی زیر است.

• پروتئین: ۸ گرم
• فیبر: ۵ گرم
• منگنز: ۵۸ درصد از دوز مصرفی روزانه
• منیزیم: ۳۰ درصد از دوز مصرفی روزانه
• فسفر: ۲۸ درصد از دوز مصرفی روزانه
• اسید فولیک: ۱۹ درصد از دوز مصرفی روزانه
• مس: ۱۸ درصد از دوز مصرفی روزانه
• آهن: ۱۵ درصد از دوز مصرفی روزانه
• روی: ۱۳ درصد از دوز مصرفی روزانه
• پتاسیم: ۹ درصد از دوز مصرفی روزانه
• بیش از ۱۰ درصد از دوز مصرفی روزانه ویتامین ب ۱، ب ۲ و ب ۶
• مقداری کمی کلسیم، نیاسین یا ویتامین ب ۳ و ویتامین ای

خواص دارویی و درمان کینوا برای بدن

• نوزادان و کودکان

مقادیر بالای ویتامین ها به ویژه ویتامین های B موجود در کینوا باعث افزایش انرژی نوزادان و کودکان می شود. مقادیر بالای مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، پتاسیم، سدیم، منیزیم، روی و فسفر موجود در کینوا به بهبود رشد نوزادان و کودکان کمک می کند.

فیبر موجود در کینوا به بهبود هضم غذا کمک کرده و یبوست در نوزادان و کودکان را درمان می کند. کربوهیدرات موجود در کینوا باعث افزایش انرژی بدن و بهبود یادگیری در نوزادان و کودکان می شود.

شما می توانید کینوا را بعد از سن ۸ ماهگی به رژیم غذایی نوزاد خود اضافه کنید.

• جنین و زنان باردار

ویتامین های B به ویژه فولات موجود در کینوا خطر ابتلا به نقایص عصبی جنین در دوران بارداری را کاهش می دهد. مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به پیشگیری و درمان یبوست در زنان باردار کمک می کند.

منیزیم و پتاسیم موجود در کینوا باعث کاهش فشار خون بالا در دوران بارداری می شود.

• بدنسازی

کینوا حاوی مقادیر بالای اسید های آمینه های ضروری و پروتئین است و به همین دلیل یکی از بهترین مواد غذایی برای ورزشکاران و بدنسازان محسوب می شود. مقادیر بالای کربوهیدرات موجود در کینوا انرژی لازم برای تمرینات بدنسازی را فراهم کرده و عضله سازی را بهبود می بخشد.

• دیابت و قند خون

کینوا یک دانه کامل است و دانه های کامل برای دیابت بسیار عالی هستند؛ کینوا به دلیل مقادیر بالای فیبر که دارد به کنترل سطح قند خون در بدن کمک می کند.

تحقیقات نشان می دهد که کینوا به دلیل شاخص گلیسمی پایین و کربوهیدرات های پیچیده و پروتئین بالایی که دارد، می تواند باعث کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ شود.

• لاغری و کاهش وزن

مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به کاهش اشتها کمک کرده و با جلوگیری از پرخوری باعث لاغری و کاهش وزن افراد می شود.

کینوا حاوی مقادیر بالای پروتئین است که باعث کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن شذده و به این ترتیب به کاهش وزن کمک می کند.

• فشار خون

منیزیوم و پتاسیم موجود در کینوا به استرس رگ های خونی را کم کرده و باعث کاهش فشار خون بالا می شوند.

• کلسترول خون و قلب

مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به کاهش کلسترول خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و آترواسکلروزیس ا کاهش می دهد. کینوا حاوی اسیدهای چربی از جمله آلفا لینولئیک اسید و اولئیک اسید است که برای سلامت قلب مفید هستند.

• پوکی استخوان

مقادیر بالای منیزیم موجود در کینوا، نقش مهمی در تشکیل استخوان ها دارد. علاوه بر این منگنر موجود در کینوا هم خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می دهد.

• ضد التهاب طبیعی

مقادیر بالای ویتامین های گروه B و ساپونین موجود در کینوا دارای خواص ضد التهابی طبیعی هستند و به درمان بیماری های التهابی مانند میگرن، آسم، آرتروز و روماتیسم کمک می کنند.

• سرطان

تحقیقات نشان داده که آنتی اکسیدان های موجود در کینوا با کاهش رادیکال های آزاد بدن، خطر ابتلا به انواع سرطان را کاهش می دهند. مطالعات در دانشگاه هاروارد نشان داده که مصرف روزانه کینوا خطر مرگ زودرس در اثر ابتلا به سرطان و تومور را کاهش می دهد.

• درمان کم خونی

کینوا مقادیر بالای آهن دارد که با افزایش گلبول های قرمز خون به درمان کم خونی یا آنمی کمک می کند. همچنین ریبوفلاوین موجود در کینوا برای تولید هموگلوبین که بخشی از گلبول های قرمز خون می باشد، ضروری است.

• معده و دستگاه گوارش

گلوتامیک موجود در آن به سلامت معده کمک می کند، مقادیر بالای فیبر موجود در کینوا به بهبود هضم غذا کمک کرده و باعث سلامت دستگاه گوارش می شود.

• یبوست

فیبر موجود در کینوا به بهبود جذب مواد مغدی از روده کوچک کمک کرده و با بهبود حرکات روده باعث پیشگیری و درمان یبوست می شود.

• افزایش طول عمر با کینوا

یک مرد کنیایی ادعا کرده است که با مصرف کردن کینوا تا ۱۳۲ سال عمر کرده است. همین می‌تواند گواهی بر این باشد که کینوا می‌تواند طول عمر شما را افزایش دهد. مطالعات زیادی در مورد خواص کینوا انجام شده است که همگی نشان می‌دهد خوردن کینوا باعث کاهش انواع بیماری‌های مزمن می‌شود. کاهش بیماری‌ها باعث افزایش عمر فرد می‌شود.

• سلیاک

کینوا گلوتن ندارد به همین دلیل به عنوان یکی از بهترین منابع غذایی برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک شناخته می شود.

خواص کینوا برای پوست و مو

• درمان لکه های پوستی

کینوا غنی از ویتامین های گروه B می باشد که به کاهش ملانین پوست کمک کرده و باعث درمان لکه های تیره پوست می شود.

• آکنه و جوش صورت

مقادیر بالای ویتامین B3 موجود در کینوا به دلیل خواص ضد التهابی که دارد به درمان آکنه و جوش صورت کمک کرده و قرمزی و التهاب ناشی از جوش را درمان می کند.

• جوان سازی چوست صورت

مقادیر بالای ویتامین A و آنتی اکسیدان های موجود در کینوا با افزایش الاستیسیته ی پوست، به کاهش چین و چروک و جوان سازی پوست صورت کمک می کنند.

ماسک ضد چروک کینوا

¼ فنجان کینوا را در دو فنجان شیر سویا بپزید. کینوا پخته شده را با ۳ قاشق چای خوری ماست، ۲ زرده تخم مرغ و ۲ قطره روغن زیتون ترکیب کنید و بر روی صورت و گردن بمالید، بگذارید ۲۰ دقیقه بماند و سپس با آب گرم خوب بشویید.

• تقویت و افزایش رشد مو

پروتئین و ویتامین E موجود در کینوا به تقویت فولیکو های مو کمک کرده و باعث افزایش رشد موی سر می شود.

• درمان شوره سر

کینوا حاوی مقادیر بالای مواد معدنی مهم مانند کلسیم، آهن و فسفر است که رطوبت را در پوست سر حفظ کرده و شوره را درمان می کند.

ماسک ضد شوره سر

یک فنجان کینوا پخته و له شده را بر روی پوست سر و مو ها بمالید، بگذارید ۱۵ دقیقه بماند و سپس با آب گرم و شامپو بشویید.

عوارض و مضرات کینوا

• اسهال

زیاده روی در مصرف کینوا به دلیل مقادیر بالای فیبر که دارد ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در دستگاه گوارش از جمله گاز، نفخ معده و اسهال شود.

• سنگ کلیه

کینوا مقادیر بالای اگزالیک اسید دارد و زیاده روی در مصرف آن می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.

نحوه مصرف کینوا

کینوا پخته شده را می توان برای تهیه سوپ کینوا، ماکارونی و پاستا، سالاد کینوا، کتلت کینوا و همبرگر گیاهی با کینوا استفاده کرد.

آرد کینوا را برای تهیه نان، کوکی ها، بیسکویت ها و کیک ها استفاده می کنند.

برگ های تازه کینوا را به عنوان سبزی برای تهیه سالاد و سوپ استفاده می کنند.

طرز پخت کینوا

دانه‌های کینوا تا حدودی مانند برنج پخته می‌شوند. کافی است یک پیمانه از آن‌ها را با دو برابر آب درون قابلمه بریزید و به مدت 15 تا 20 دقیقه روی شعله ملایم قرار دهید تا آب آن تمام شود.

می‌توانید از روغن زیتون، آب لیمو یا نارنج و ادویه هم برای طعم بهتر استفاده کنید. همچنین می‌توانید برای بهتر شدن طعم کینوا به جای آب ساده، از آب مرغ یا گوشت استفاده کنید.

برای آن که دانه کینوا بافت خود را از دست ندهد و له نشود، می‌توان حجم معین آب را در چند مرحله به قابلمه اضافه کرد. علاوه بر این می‌توانید از این گیاه در تهیه سالاد، کتلت، برگر، سوپ کینوا و دیگر غذاها هم استفاده کنید.

شرایط نگهداری کینوا

دانه های کینوا را می توان در یک جعبه ی و در یک جای خشک و خنک به مدت یک سال نگهداری کرد. شما می توانید کینوا را به مدت ۲ سال در یخچال ذخیره کنید.

بد نیست بدانید که نباید کینوا پخته را بیش از ۲ ساعت در دمای اتاق بگذارید.